انواع صورتحساب الکترونیکی : طبق ماده 169 قانون مالیات های مستقیم و قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، تمامی فعالان اقتصادی و مشمولین مالیاتی از تاریخ 1402/01/01 موظفند در سامانه مودیان ثبت نام کرده و فاکتور یا صورتحساب معاملات خود را برای اداره مالیات و دارایی ارسال نمایند.
صدور و ارسال این صورتحساب ها می تواند نقش بسزایی در برقراری عدالت اقتصادی در پرداخت مالیات ها داشته و چرخه گردش مالی کشور را به راه بیندازد. نتیجه این امر کاهش تورم، جلوگیری از تخلفات و فرارهای مالیاتی و بهبود روند دریافت مالیات از قشر سرمایه دار است.
عدم صدور و ارسال این صورتحساب ها مشمول جرایم مالیاتی بوده و می تواند منجر به باطل شدن مجوز فعالیت اقتصادی وحدها نیز بشود. بنابراین همه موظفند برای ارسال انواع صورتحساب الکترونیکی اقدام کنند.
این صورتحساب ها انواع مختلفی دارند که در این مقاله از وال بیل به بررسی آنها می پردازیم. با ما همراه باشید.
صورتحساب الکترونیکی چیست؟
فعالان اقتصادی می توانند صورتحساب های معاملات خود را به دو صورت الکترونیکی و غیرالکترونیکی برای سازمان امور مالیاتی کشور ارسال کنند. صدور و ارسال صورتحساب های غیر الکترونیکی می تواند دردسرها و هزینه زیادی برای مودیان داشته باشد. از این رو سازمان مالیات اقدام به راه اندازی سامانه ای به نام سامانه مودیان نموده که مشمولین مالیات می توانند به سادگی از طریق آن صورتحساب های خود را به صورت الکترونیکی برای این سازمان ارسال کنند.
صورتحساب الکترونیکی در واقع نوعی فاکتور دیجیتالی است که فعالین اقتصادی موظفند آن را به ازای فروش هر نوع کالا و خدمات، بعد از 1 هفته برای سازمان امروز مالیاتی، از طریق سامانه مودیان ارسال کنند.
هرکدام از انواع صورتحساب الکترونیکی توسط سامانه مودیان و به صورت سیستماتیک صادر می شود. از این رو هرکدام از این صورتحساب ها دارای یک کد اختصاصی 22 رقمی خواهد بود که آن را از دیگری متمایز می کنند. مودیان برای صدور و ارسال این صورتحساب ها به یک کلید خصوصی یا کد اقتصادی منحصر به فرد نیاز دارند تا صورتحساب ارسال شده مستقیما در کارپوشه یا حساب کاربری شخصی آنها ذخیره شود.
برای دریافت کلیدهای مالیاتی به این مطلب مراجعه کنید.
انواع صورتحساب الکترونیکی بر اساس نوع فعالیت کسب و کارها با یکدیگر تفاوت دارند. به همین خطار اداره مالیات اصولا سه نوع صورتحساب الکترونیکی را معرفی کرده است که کسب و کارهای مختلف باید بسته به شرایط معامله و تجارت خود یکی از آنها را صادر و ارسال نمایند.
به یاد داشته باشید که ارسال نوع غلط صورتحساب الکترونیکی می تواند مشکلاتی برای شما ایجاد کند و محاسبات مالیاتی شما را دچار اشتباه نماید. بنابراین حتما باید انواع صورتحساب الکترونیکی را بشناسید.
انواع صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان
انواع صورتحساب الکترونیکی به سه گروه صورتحساب الکترونیکی نوع اول، دوم و سوم تقسیم بندی می شوند. شما باید بسته به شرایط کسب و کار و ویژگی های هرکدام از این صورتحساب ها، یکی را انتخاب کنید:
صورتحساب الکترونیکی نوع اول
در صورتحساب الکترونیکی نوع اول هم اطلاعات (کد اقتصادی) فروشنده و هم اطلاعت (کد اقتصادی) خریدار ثبت می شود. همچنین امکان ثبت کردن معامله به صورت نقدی یا نسیه نیز وجود دارد. در صورت صدور صورتحساب های الکترونیکی نوع اول، اعتبار مالیاتی ارزش افزوده برای خریدار لحاظ می گردد.
صورتحساب های الکترونیکی نوع اول بر اساس نوع کسب و کار می توانند الگوها یا فرمت های متفاوتی داشته باشند. الگوهای کسب و کاری صورتحساب الکترونیکی نوع اول عبارتند از:
- الگوی صورتحساب فروش ارز (مخصوص صرافی ها)
- الگوی صورتحساب طلا، جواهر و پلاتین (مخصوص جواهر فروشان)
- الگوی صورتحساب قرارداد پیمانکاری
- الگوی صورتحساب قبوض خدماتی
- الگوی صورتحساب بلیط هواپیما
- الگوی صورتحساب صادرات
انواع صورتحساب الکترونیکی نوع اول بیشتر مختص معاملاتی است که حجم زیادی دارند. همچنین معاملاتی که در آنها نیاز به ثبت اطلاعات خریدار است نیز باید این صورتحساب را صادر کنند.
این صورتحساب ها مخصوص معاملات عمده فروشی B2B است و اطلاعات مشتری نیز باید در آن ثبت شود. همچنین خریدار نیز باید با ورود به سامانه مودیان، با استفاده از کد اقتصادی خود صورتحساب صادر شده از طرف فروشنده را تایید نماید.
برا آشنایی بیشتر بهتر است مقاله انواع الگوهای صورتحساب الکترونیکی را مطالعه کنید.
صورتحساب الکترونیکی نوع دوم
در صورتحساب الکترونیکی نوع دوم اطلاعات خریدار ثبت نمی شود. این نوع صورتحساب الکترونیکی صرفا شامل اطلاعات و کد اقتصادی فروشنده و اطلاعات مربوط به کالا یا خدمات مورد معامله است. صورتحساب الکترونیکی نوع دوم رایج ترین نوع از صورتحساب های الکترونیکی بوده و مخصوص واحدهای صنفی خرده فروشی یا کسب و کارهایی است که با مشتری نهایی سروکار دارند (B2C).
همچنین این نوع صورتحساب الکترونیکی صرفا مختص معاملات نقدی بوده و نمی توان معاملات را به صورت اقساطی یا نسیه در آن ثبت کرد.
از آنجایی که اطلاعات خریدار در صورتحساب الکترونیکی نوع دوم ثبت نمی شود، نمی توان از آنها به عنوان فاکتور خرید استفاده کرده و آن را در سامانه تایید کرد. در نتیجه این صورتحساب هیچگونه اعتبار مالیاتی ارزش افزوده برای مشتری به همراه نخواهد داشت.
صورتحساب الکترونیکی نوع سوم
طبق قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، از این پس تمامی دستگاه های کارتخوان موجود در تمامی واحد های صنفی و فروشگاه های خرده و عمده فروشی باید به سیستم سازمان امور مالیاتی متصل شوند. در نتیجه گزارش تمامی تراکنش ها به صورت اتوماتیک در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد.
صورتحساب الکترونیکی نوع سوم در واقع همان فیش یا رسید پرداخت وجه فروشنده است که دستگاه کارتخوان آن را صادر می کند. همچنین درگاه های پرداخت الکترونیکی واحد تجاری نیز به سامانه متصل بوده و صورتحساب های صادره از آنها نیز به عنوان صورتحساب الکترونیکی نوع سوم مورد پذیرش قرار می گیرد.
صورتحساب الکترونیکی نوع سوم رایج ترین و ساده ترین انواع صورتحساب الکترونیکی هستند که تنها موارد زیر در آن درج می شوند:
- مبلغ پرداختی
- شماره سوئیچ پرداخت
- شماره پذیرنده فروشگاهی
- شماره پایانه
- شماره پیگیری
- تاریخ و زمان پرداخت
- حداقل مشخصات فروشنده
یکی از نکات مهم درباره صورتحساب الکترونیکی نوع سوم این است که مانند صورتحساب های نوع دوم صرفا مخصوص معاملات نقدی است و از مبادلات اقساطی به شکل نسبه پشتیبانی نمی کند.
همچنین نوع سوم از انواع صورتحساب الکترونیکی نیز هیچگونه اعتبار مالیاتی ارزش افزوده برای فروشنده به همراه نخواهد داشت.
انواع صورتحساب الکترونیکی بر اساس نحوه ارسال
صورتحساب های الکترونیکی را می توان بر اساس نحوه ارسال نیز دسته بندی کرد. تفاوتی ندارد که صورتحساب الکترونیکی نوع اول، دوم یا سوم صادر می کنید، می توانید هر کدام از انواع صورتحساب الکترونیکی را به روش های زیر ارسال نمایید:
صورتحساب الکترونیکی اصلی
صورتحساب الکترونیکی اصلی همان اولین صورتحسابی است که برای سامانه مودیان ارسال می کنید. شما بعدها می توانید این صورتحساب را اصلاح یا ابطال کنید.
صورتحساب الکترونیکی اصلاحی
چنانچه پیش از این یک صورتحساب الکترونیکی اصلی را به سامانه ارسال کرده اید، اما اکنون برخی از اطلاعات و داده های آن نیاز به اصلاح دارند، باید یک صورتحساب الکترونیکی اصلاحی صادر کرده و آن را نیز برای سامانه ارسال کنید.
این صورتحساب اصلاحی جدید باید حاوی شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب مرجع (که قصد اصلاحش را دارید) باشد. همچین باید مجددا تمامی اطلاعات صورتحساب مرجع به همراه اصلاحاتش در آن ثبت شود. پس از تایید صورتحساب اصلاحی توسط خریدار، صورتحساب مرجع باطل شده و دیگر نمی توان از آن به عنوان یک صورتحساب معتبر استفاده کرد.
نکته : یادتان باشد که نمی توانید انواع صورتحساب الکترونیکی ارسال شده برای سمانه مودیان را حذف کنید. پس چنانچه صورتحساب اصلی ایرادی داشته باشد، برای برطرف کردن آن باید یک صورتحساب دیگر را روی آن ارسال نمایید.
صورتحساب الکترونیکی ابطالی
چنانچه معامله ای که صورتحساب اصلی یا اصلاحی برای آن ثبت شده باطل شود، و عدم تحقق معامله با مدارک و شواهد لازم تأیید شود، فروشنده می تواند با استفاده از آخرین سریال صورتحساب موجود، یک صورتحساب الکترونیکی ابطالی صادر کرده و برای سامانه مودیان ارسال نماید.
با تایید صورتحساب ابطالی، صورتحساب اصلی یا اصلاحی که قبلا ارسال شده باطل شده و دیگر امکان بهره برداری از آن در امور تجاری و پرونده های مالیاتی وجود نخواهد داشت. این امکان همچنین برای صورتحساب های ابطالی نیز وجود ندارد.
نکته : امکان ارسال صورتحساب اصلاحی برای صورتحساب های الکترونیکی ابطالی وجود ندارد.
صورتحساب الکترونیکی برگشت از فروش
اگر بعد از معامله کل یا قسمتی از موضوع مورد معامله (کالا یا خدمات) از طرف خریدار به فروشنده بازگردانده شود، فروشنده باید اقدام به صدور و ارسال یک صورتحساب الکترونیکی برگشت از فروش نماید. شما می توانید صورتحساب برگشت از فروش را بر روی انواع صورتحساب الکترونیکی اصلی و اصلاحی صادر کنید.
چگونه صورتحساب های الکترونیکی خود را ارسال کنیم؟
اصولا سه راهکار اصلی برای ارسال صورتحساب الکترونیکی پیش روی شما قرار دارد:
- ارسال مستقیم از طریق سامانه های دولتی
- همکاری با شرکت های معتمد
- استفاده از خدمات شرکت های نرم افزار واسط
ارسال انواع صورتحساب الکترونیکی از طریق سامانه های دولتی به صورت مستقیم است. به این معنی که شما می توانید مستقیما از طریق همین سامانه ها صورتحساب های لکترونیکی خود را صادر، ثبت و ارسال کنید و نیازی به ارسال فایل های اکسل جداگانه ندارید. اما از آنجایی که کار با این سامانه ها بسیار دشوار و وقت‌گیر است، بیشتر مودیان ترجیح می دهند از روش های دیگر استفاده کنند.
سازمان امور مالیاتی برای تسهیل روند ارسال صورتحساب های الکترونیکی، چند شرکت معتمد مالیاتی را معرفی کرده که با دریافت اطلاعات مالیاتی شما و اخذ فاکتورهای فروش، آنها را در قالب یک فایل اکسل استاندارد داخل کارپوشه شخصی شما در سامانه مودیان ثبت و ارسال می کنند.
شما هم می توانید به صورت مستقیم با این شرکت ها همکاری داشته باشید، و هم از خدمات شرکت های نرم افزاری واسطی مانند وال بیل استفاده کنید.
واقعیت این است که بیشتر مودیان از طریق پنل های آنلاین یا افزونه های نرم افزاری واسط با شرکت های معتمد در ارتباط هستند و صورتحساب الکترونیکی معاملات خود را برای سازمان امور مالیاتی ارسال می کنند.
شرکت واسطی همچون وال بیل، با ارائه یک API رابط مستقیما به سامانه مودیان متصل شده و می تواند با الگوهای مشخص شده توسط سازمان امور مالیاتی، فایل اکسل صورتحساب شما را دریافت کرده و آن را در قالب فایل استاندارد برای سازمان امور مالیاتی ارسال کند.
شما همچنین می توانید با استفاده از پنل آنلاین وال بیل خودتان به صورت مستقیم اقدام به صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی کنید.
برای آشنایی بیشتر مقاله آموزش ثبت نام و صدور صورتحساب الکترونیکی در وال بیل را مطالعه کنید.
نکته : دقت داشته باشید که برخلاف صورتحساب های الکترونیکی نوع اول و دوم که به صورت دستی صادر می شوند و باید شخصا آنها را در سامانه مودیان ثبت کنید، رسیدهای درگاه های پرداخت فیزیکی و الکترونیکی به عنوان صورتحساب الکترونیکی نوع سوم، به شکل خودکار در سامانه مودیان ثبت می شوند. پس نیازی به ارسال دستی آنها نیست.
برای ورود و ثبت نام در پنل وال بیل اینجا را کلیک کنید.
جمع بندی
سعی کردیم انواع صورتحساب الکترونیکی را بر اساس نوع و حجم معاملات و شیوه های ارسال دسته بندی کنیم. مویان باید با انواع این صورتحساب ها آشنایی کامل داشته باشند تا بتوانند به شیوه درست و صحیح آنها را در سامانه مودیان ثبت کنند.
سوالات متداول
. مهلت ارسال صورتحساب الکترونیکی چقدر است؟
پس از ثبت نام در سامانه مودیان بر اساس تاریخ های اعلام شده در فراخوان عمومی، 1 هفته بعد از هر معامله وقت دارید تا صورتساب الکترونیکی نوع اول یا دوم آن را به صورت دستی برای این سامانه ارسال نمایید. صورتحساب الکترونیکی نوع سوم به صورت خودکار و در لحظه برای سامانه مودیان ارسال می شود.
برای آشنایی بیشتر بهتر است مقاله مدت زمان ارسال انواع صورتحساب الکترونیکی را مطالعه کنید.
. آیا می توان از طریق نرم افزار حسابداری هم صورتحساب الکترونیکی را ارسال کرد؟
چنانچه نرم افزار حسابداری شما به ماژول های تکمیلی مجهز باشد این امکان وجود ندارد. اما اگر نرم افزار حسابداری شما این قابلیت را ندارد می توانید با پیاده سازی ماژول وال بیل روی آن، این ویژگی را به نرم افزار اضافه کرده و انواع صورتحساب الکترونیکی را به صورت مستقیم از داخل نرم افزار ارسال نمایید(افزونه وال بیل به زودی در دسترس شما قرار خواهد گرفت).