سامانه مودیان چیست؟

آیا می دانید که سامانه مودیان چیست و چه اهمیتی دارد؟

به موجب بند 169 قوانین مالیاتی کشور، مصوب سال 1398 و قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، تمامی مشمولین موظفند صورتحساب های الکترونیکی خود را برای سامانه مودیان دولت ارسال کنند. سامانه مودیان یک سامانه آنلاین دولتی است که توسط سازمان امور مالیاتی راه اندازی شده و هدف آن ثبت نام مسمولین مالیاتی، ارسال اظهارنامه های مالیاتی و دریافت صورتحساب های الکترونیکی از اسناد مودیان حقیقی و حقوقی است. طبق این قانون جدید که از ابتدای سال 1402 اجرایی شده، تمامی مشمولین مالیاتی موظفند صورتحساب های الکترونیکی (گزارش و فاکتورهای فروش) خود را از طریق این سامانه برای اداره مالیات ارسال کنند تا مشمول جریمه مالیاتی نشوند.

برای آشنایی با مشمولین صدور صورتحساب الکترونیکی بهتر است این مقاله را مطالعه کنید.

در ادامه بیشتر در مورد سامانه مودیان ، مزیت ها و معایب آن با شما صحبت خواهیم کرد. با وال بیل همراه باشید.

 معرفی سامانه مودیان

سامانه مودیان در واقع یک ابزار آنلاین است که با هدف جمع آوری داده های مالیاتی و بدهی های مالی مودیان طراحی شده است. در طراحی این سامانه شده بستری ساده با کاربری آسان برای ثبت صورتحساب های الکترونیکی توسط مودیان فراهم شود. امنیت این سامانه دولتی بسیار بالا بوده و علاوه بر آسان سازی، فرآیند انجام امور مالیاتی را برای مودیان تسریع هم می کند.

مودیان پس از ثبت نام در این سامانه از یک کارپوشه یا حساب کاربری برخوردار خواهند شد که حافظه مالیاتی آنها در آن تعریف شده است. بنابراین تمام گزارش های و صورتحساب های ارسالی توسط مودی در حافظه مالیاتی او ذخیره شده، مستقیما در اختیار اداره مالیات قرار می گیرد و قابل ارجاع است.

همچنین صورتحساب های ارسالی برای این سامانه انواع مختلفی داشته و قابل اصلاحند.

برای آشنایی بیشتر با انواع صورتحساب الکترونیکی توصیه می کنیم این مطلب را مطالعه کنید.

قانون سامانه مودیان

قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان در تاریخ 1398/8/1 به تصویب رسید و مقرر شد ظرف مدت 15 ماه به صورت کامل به اجرا در بیاید. هرچند امکان اجرای این قانون تا سال 1402 به صورت عمومی فراهم نشد.

سازمان امور مالیاتی کشور از ابتدای سال 1402 فراخوان های مربوط به اجرایی شدن این قانون را به ترتیب برای تمامی مودیان ارسال نموده (این فرآیند همچنان در جریان است) و آنها را مکلف به ثبت نام در این سامانه کرده است. با توجه به فراخوان های متعدد و اعلامیه های گسترده، مودیانی که در این سامانه ثبت نام نکنند یا در ثبت نام تأخیر داشته باشند مشمول جریمه مالیاتی خواهند شد.

اجرای صحیح قانون سامانه مودیان می تواند مزیت ها و فواید بسیار زیادی در بحث عدالت مالیاتی داشته باشد. این قانون پتانسیل آن را دارد که شکاف طبقاتی را با دریافت عادلانه مالیات کاهش داده و نرخ تورم را در کشور پایین بیاورد.

بر اساس قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، تمامی مشمولین قانون مالیت های مستقیم، حداکثر تا آخر سال 1402 (دی ماه امسال) موظفند در سامانه مودیان سازمان امور مالیاتی ثبت نام کرده و نسبت به ارسال صورتحساب الکترونیکی معاملات خود اقدام کنند.

صورتحساب های الکترونیکی در واقع فاکتورهای استانداردی هستند که با ذکر اطلاعات کالا یا خدمات مورد معامله، اطلاعات خریدار، کدها و شناسه های مالیاتی، کلیدهای مالیاتی، اطلاعات خریدار و غیره صادر و از طریق سامانه مودیان برای سازمان امور مالیاتی ارسال می شوند.

تمام مودیان موظفند طبق تاریخ های مندرج در این فراخوان رسمی، در سامانه مودیان ثبت نام کنند.

با متخلفینی که در زمان مقتضی داخل سامانه ثبت نام نکنند، برخورد قانونی می شود.

جهت آشنایی بیشتر توصیه می کنیم مقاله همه چیز در مورد سامانه مودیان را مطالعه کنید.

در ادامه به توضیح مزایا و معایب قانون سامانه مودیان اشاره می کنیم.

مزایا و معایب سامانه مودیان

راجع به چیستی سامانه مودیان صحبت کردیم، اما حالا نوبت آن می رسد که ببینیم که ابزار دولی که ادعا شده باعث تسهیل روابط بین مودیان و دولت خواهد شد، واقعا چه مزیت هایی خواهد داشت. خیلی از افراد هستند که از اجرای این قانون ناراضی هستند و آن را ناعادلانه می دانند. طبیعی هم هست. اما زمانی که به مزیت های این قانون پی ببرید شاید نظرتان تغییر کند.  

مزیت های سامانه مودیان

مزیت های این سامانه عبارتند از:

·        افزایش شفافیت مالی

اولین مزیت سامانه مودیان این است که بستری یکپارچه فراهم کرده و امکان مشخص شدن مشخصات شهروندان و مودیان مالیاتی را ایجاد می کند. با مشخص بودن اطلاعات مالیاتی و شفافیت آن امکان فرارهای مالیاتی کمتر می شود.

از طرف دیگر قانون پایانه های فروشگاهی باعث می شود تا دفتر مشاغل اشخاص حقیقی از سامانه مودیان حذف شوند و امکان رصد کردن و پیگیری کسانی که مشمول مالیات مستقیم هستند راحت تر شود. به قانون پایانه های فروشگاهی تمامی دستگاه های کارتخوان به سرور اداره مالیات متصل شده و گزارش تراکنش های انجام شده و توسط آنها به صورت مستقیم برای اداره مالیات ارسال می شود.

سامانه مودیان باعث می شود تا شناسایی فعالین اقتصادی آسان تر شده و ظرفیت های مالیاتی در کشور به درستی برآورد شوند. راه اندازی و استفاده از این سامانه باعث بازگشت حجم زیادی از سرمایه ها انباشت شده توسط سرمایه داران بزرگ به چرخه اقتصاد کشور شده و از این طریق موجب برقراری عدالت اقتصادی و اجتماعی و کاهش نرخ تورم می شود.

·        کاهش هزینه‌ها ارسال صورتحساب های مالیاتی

واقعیت این است که ارسال صورتحساب ها به صورت دستی یا فیزیکی، در قالب کاغذ و سی دی، آن هم به شکل مداوم و مرتب برای مودیان هزینه زیادی در بر خواهد داشت. در صورتی که با راه اندازی سامانه مودیان، مشمولین مالیاتی می توانند صورتحساب های خود را بدون صرف هیچ هزینه ای، به صورت دیجیتالی و آنلاین برای اداره مالیات ارسال نمایند.

همچنین این سامانه خود مانند یک دفتر حسابداری دقیق عمل کرده و فرآیند رسیدگی به صورتحساب ها را تسهیل می کند.

·        تسریع امور

یکی از مزیت های سامانه مودیان این است که باعث تسریع ارتباط بین مودیان و اداره مالیات می شود. با استفاده این سامانه تمامی ارتباطات مودیان در بستر آنلاین تعریف شده و زمان مکاتبات، ارسال و پیگیری اسناد به شرت کاهش پیدا می کند. همچنین احتمال بروز خطاهای انسانی در هنگام ارسال اسناد نیز کم می شود.

·        جلوگیری از تقلب های مالیاتی

از مهمترین مزیت های سامانه مودیان این است که احتمال تقلب ها مالیاتی را به شدت کاهش می دهد. مادامی کار ثبت اسناد مالیاتی از طریق این سامانه انجام می شود، سازمان امور مالیاتی تمامی اطلاعات مودیان را در اختیار دارد. از این رو امکان تقلب های مالیاتی بسیار پایین می آید. از طرف دیگر مودیان دیگر برای پرداخت مالیات با اشخاص حقیقی سروکار ندارند تا بخواهند با پرداخت رشوه اسناد مالیاتی خود را دستکاری کنند. بلکه با یک سامانه آنلاین طرف هستند که نمی توانند آن را فریب دهند.

همچنین با استفاده این سامانه امکان ثبت اسناد مالیاتی جعلی هم از بین خواهد رفت.

·        تسهیل روند پرداخت مالیات

قبل از راه اندازی این سامانه، مودیان باید وقت و انرژی زیادی برای آماده سازی صورتحساب های مالیاتی خود صرف می کردند. چرا که باید به دقت تمامی آنها را در قالب سندهای کاغذی دسته بندی کرده و به اداره مالیات ارائه می دانند. بررسی این اسناد توسط اداره مالیات هم دشوار بود و همیشه امکان خطاهای انسانی وجود داشت.

اما اتوماسیون این روند با استفاده از یک سامانه الکترونیکی آنلاین، باعث شده تا سندهای کاغذی از میان برداشته شده و فرآیندهای مالیاتی تسریع شوند.

همچنین آنلاین بودن این سامانه باعث شده تا مودیان بتوانند از هر نقطه ای که هستند به امور مالیاتی خود رسیدگی کنند و نیازی به حضور در محل و دسترسی به اسناد کاغذی نداشته باشند.

·        امکان همگام سازی با نرم افزارهای حسابداری

برخی از نرم افزارهای حسابداری یک API واسط تعریف کرده اند که به سرور سامانه مودیان متصل می شود. کاربران می توانند با استفاده از این ماژول های تکمیلی، نرم افزار حسابداری خود را عملا به اداره مالیات متصل کرده و به جای مراجعه مستقیم به سامانه، صورتحساب های خود را از طریق نرم افزار برای دارایی ارسال کنند.

معایب سامانه مودیان

بزرگترین ایرادات سامانه مودیان عبارتند از:

·        نیاز به اینترنت

سامانه مودیان یک سامانه آنلاین است که برای دسترسی به آن حتما باید به اینترنت متصل باشید. بنابراین اشخاصی که در مناطق دورافتاده هستند و مشکل دسترسی به اینترنت دارند ممکن است نتوانند همواره به سادگی با این سامانه ارتباط برقرار کنند.

·        امنیت اطلاعات

از آنجایی که فرآیند ارسال صورتحساب الکترونیکی به صورت آنلاین است، همواره خطر سرقت اطلاعات توسط سارقان اینترنتی وجود دارد. البته خود سامانه از امنیت بسیار بالایی برخوردار است، اما ثبت و یادداشت کردن الکترونیکی اطلاعات حساس در سیستم های شخصی می تواند خطرات خاص خودش را داشته باشد.

·        دشواری کار با رابط کاربری

بزرگترین مشکل و ایراد این است که کار کردن با سامانه های دولتی برای مودیانی که سواد کار با سامانه های آنلاین را ندارند دشوار است. البته خیلی از افراد دیگر هم هستند که ادعا می کنند کار با خود این سامانه چندان راحت نیست.

اداره امور مالیاتی در این راستا چند شرکت معتمد را معرفی کرده است که مودیان می توانند در ازای پرداخت کارمزد، صورتحساب های خود را به صورت فایل اکسل برای آنها بفرستند. این شرکت ها نیز فایل های دریافت شده را به صورت مورد نظر درآورده و در کارپوشه مودی در سامانه مودیان ثبت می کنند.

البته برخی از شرکت ها مانند وال بیل هم هستند که با ارائه یک API واسط، پنلی بسیار ساده در اختیار مودیان قرار داده اند که مستقیما صورتحساب ها یا فایل های اکسل فاکتور آن را در آن ثبت نمایند، تا وال بیل به عنوان واسط آنها را برای سامانه مودیان ارسال نماید.

مهلت ارسال صورتحساب الکترونیکی

پس از ثبت نام در سامانه مودیان، مشمولین پرداخت مالیات تمام گروه ها موظفند هر نوع صورتحسابی که باید صادر کنند را حداکثر ظرف مدت یک هفته برای سازمان امور مالیاتی ارسال نمایند.

همچنین خریدارانی که صورتحساب الکترونیکی نوع 1 دریافت می کنند نیز 1 ماه فرصت دارند تا از طریق سامانه آن را تایید نمایند. صورتحساب هایی که در این مهلت تایید نشوند، به صورت خودکار تایید شده محسوب می شوند.

صورتحساب های الکترونیکی نوع سوم (رسید دستگاه های کارتخوان و درگاه های پرداخت آنلاین) به صورت اتوماتیک و در لحظه، در قالب صورتساب الکترونیکی معتبر داخل کارپوشه سامانه مودیان فرد ذخیره می شوند.

دقت داشته باشید که در صورت ارسال صورتحساب های الکترونیکی نیازی به صدور صورتحساب های فصلی نخواهد بود.

برای آشنایی بیشتر بهتر است مقاله مدت زمان ارسال صورتحساب الکترونیکی را مطالعه کنید.

جمع بندی

سامانه مودیان به عنوان جدیدترین راه ارتباطی بین مودیان مالیاتی و دولت، یک مسیر مستقیم را برای ثبت صورتحساب های مالیاتی ایجاد کرده تا از این طریق علاوه بر پیگیری و رصد گزارش های مالیاتی مشمولین، زمینه لازم برای ایجاد عدالت اقتصادی و کاهش نرخ تورم را ایجاد نماید.

سوالات متداول

. چگونه وارد سامانه مودیان شویم؟

کافی است وارد آدرس my.tax.gov.ir شوید.

. آیا ثبت نام در سامانه مودیان الزامی است؟

بله، کسانی که در این سامانه ثبت نام نکرده و صورتحساب الکترونیکی را در زمان مقرر ارسال ننمایند مشمول جریمه خواهند شد.

. آیا می توان برای سامانه مودیان فایل اکسل ارسال کرد؟

خیر، اگر دانش  و توان کافی برای کار کردن با سامانه را ندارید، می توانید فایل های اکسل صورتحساب های خود را برای شرکت های واسطی مانند وال بیل ارسال کنید تا آنها را در قالب سند های قابل ثبت درآورده و آنها را برای سامانه ارسال کند.