روزنامه جوان به تازگی یک مطلب تحقیقاتی جدید منتشر کرده و در آن به شرح مزایای نظام مالیاتی هوشمند ایران اشاره داشته است. نظام مالیاتی هوشمند در واقع روند پیاده سازی قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان است که به موجب آن مودیان مالیاتی از این پس موظفند خودشان صورتحساب الکترونیکی معاملات خود را برای سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.
در این مقاله از وال بیل به بهانه انتشار در رسانه مالیاتی کشور ، به مرور این گزارش از مزایای نظام مالیاتی هوشمند میپردازیم. با ما همراه باشید.
تحول ساختار مالیاتی کشور
بخش بسیار بزرگی از سهم بودجه کشور در سال 1403 قرار است از محل دریافت مالیات از بخشهایی که تا کنون به خاطر ضعفهای ساختاری دست به فرارهای مالیاتی میزدند تأمین شود. فراریان مالیاتی کشور اغلب بخشهای زیرزمینی و همچنین بخشهای سوداگرانه (دلالان) بودند که امروزه با پیاده سازی کامل قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و همچنین استقرار نظام مالیاتی هوشمند دستشان در فرارهای مالیاتی بسته می شود.
با استقرار کامل نظام مالیاتی هوشمند میتوانیم بار مالیات را از روی دوش واحدهای تولیدی برداشته و به سمت عدالت در پرداخت مالیات در همه بخشهای اقتصادی حرکت کنیم. با اجرای این قانون یک گام مهم به برقراری عدالت در نظام مالیاتی کشور نزدیکتر میشویم.
یکی از جنبههای اصلی اصلاحات ساختاری بودجه 1403، تأکید دولت بر افزایش درآمدهای مالیاتی و کاهش (یا حذف) کسری بودجه عملیاتی کشور است. هدف نهایی این برنامه تأمین بودجهای است که صرفاً بر درآمدهای پایدار مالیات و گمرک متکی است و از این طریق نیاز کشور به درآمدهای نفتی را از بین ببرد.
این برنامه که با عنوان بودجه بدون نفت هم شناخته میشود، با هدف رهایی اقتصاد کشور از محدودیتهای تحریمی است که در سالهای اخیر گریبانگیر شده است. در سالهای اخیر تلاشهای قابل توجهی برای تفکیک درآمدهای نفتی از هزینه های جاری و تخصیص آن به مسیر رشد و توسعه کشور صورت گرفته است.
لازم به ذکر است که تحقق بودجه بدون نفت قطعا مستلزم تمرکز بر پیاده سازی یک نظام مالیاتی هوشمند و افزایش درآمدهای مالیاتی است. البته این افزایش درآمد مالیاتی باید بدون فشار آمدن و تاثیرات نامطلوب بر تولید کشور باشد.
هدف اصلی این طرح افزایش جمعآوری مالیات از طریق پیاده سازی یک نظام مالیاتی هوشمند است. دولت سیزدهم با اجرای مرحله نهایی سامانه مؤدیان و تضمین شفافیت کامل امور مالی در تمامی بخشهای اقتصادی کشور (اعم از دولتی و غیردولتی)، گامهای بسیار مهمی در این راستا برداشته است.
تأثیر سامانه مؤدیان در نظام مالیاتی کشور چیست؟
اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان تغییرات قابل توجهی در مبارزه با فرارهای مالیاتی ایجاد کرده است. سازمان امور مالیاتی با تمرکز بر آمارهای مالیاتی و هدف قرار دادن فرارهای مالیاتی، بخشهای زیرزمینی و فعالیتهای سوداگرانه دلالان، نقش مهمی در اجرای اصلاحات ساختاری بودجه کشور ایفا کرده است.
مزایای نظام مالیاتی هوشمند چیست؟
استقرار یک نظام مالیاتی هوشمند در کشور به صورت کلی سه مزیت بزرگ اصلی دارد که عبارتند از:
- افزایش درآمدهای مالیاتی: پیاده سازی نظام مالیاتی هوشمند و جلوگیری از فرارهای مالیاتی و تصحیح معافیتهای غیرضروری، میتوان به اصلاحات در بودجه ساختاری دست یافت. اصلاحاتی که منجر به افزایش قابل توجه درآمدهای مالیاتی خواهد شد. اصلاح نظام مالیاتی یک منبع درآمد پایدار برای تامین هزینه های فعلی کشور خواهد بود و منجر به کاهش اعتماد به درآمدهای نفتی و ارتقای ثبات اقتصادی میشود.
- توسعه اقتصادی کشور: با برطرف کردن کسری بودجه عملیاتی کشور از طریق استقرار نظام مالیاتی هوشمند، منابعی که قبلاً برای تأمین هزینه های فعلی استفاده میشدند، می توانند برای توسعه کشور مورد استفاده قرار گیرند. این یعنی امکان اجرای پروژه های استراتژیک، بهبود زیرساختها و سرمایهگذاری در بخشهای کلیدی، تقویت رشد اقتصادی و غیره فراهم میشود.
- ایجاد شفافیت مالی: اجرای کامل قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان شفافیت مالی را در تمام بخشهای اقتصادی کشور تضمین می کند. این کار فرصتهای رشد فساد اقتصادی را کاهش داده و مسئولیت پذیری سیستماتیک را ارتقا می بخشد. همچنین محیطی مساعد برای سرمایه گذاری و توسعه اقتصادی ایجاد مینماید.
تحقق نظام مالیاتی هوشمند از طریق اجرای کامل قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مؤدیان گامی مهم در جهت دستیابی به ثبات اقتصادی، رشد و شفافیت مالی در ایران خواهد بود.