آیا با کد مالیاتی آشنایی دارید؟ می دانید که این کد چیست و چه کسانی موظفند آن را دریافت و ارائه کنند؟
فروشگاه های آنلاین و سایت های خرید اینترنتی بر اساس قوانین جدید، مشمول مالیاتی شمرده شده و موظفند کد مالیاتی برای درگاه های پرداخت خود تهیه کنند. اما سوالات زیادی در این زمینه وجود دارد. از جمله اینکه کد مالیاتی چیست؟ چه کسانی باید آن را دریافت کنند؟ اصلا چرا باید کد مالیاتی بگیریم؟
در این مقاله از وال بیل قصد داریم در مورد یکی از مهمترین موارد و مفاهیم مالیاتی با شما صحبت کنیم. کدی که شاید شما هم نیاز به استعلام و دریافت آن داشته باشید. با ما همراه باشید تا بیشتر با کد مالیاتی آشنا شوید و پاسخ سوالات خود را بگیرید.
چرا باید کد مالیاتی بگیریم؟
بر اساس قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، تمامی افراد (اعم مشاغل صنفی و غیرصنفی) که داخل فروشگاه، دفتر، مغازه یا خانه خود یک دستگاه پوز یا کارتخوان دارند، باید برای آن کد مالیاتی دریافت کنند. این کد در واقع شناسه معرف شما به عنوان یک مودی مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشور است و به این سازمان اعلام می کند که شما نیز مشمول پرداخت مالیات هستید.
علاوه بر این، افرادی که یک وبسایت اینترنتی جهت فروش کالا یا خدمات دارند و از درگاه های پرداخت آنلاین استفاده می کنند نیز باید کد مالیاتی دریافت نمایند.
کد مالیاتی راهکار جدید سازمان امور مالیاتی است تا از این طریق مانع فرارهای مالیاتی افراد شده و جلوی بروز اشتباه در اعلام مالیات بر درآمد را بگیرد. قانون دریافت کد مالیاتی، از سال 1399 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و اجرای آن از سال 1402 عملیاتی شده است.
پیش از این هیچ گونه کد یا شناسه مالیاتی برای درگاه ها و دستگاه های پرداخت وجود نداشت. به معنای اینکه فروشگاه های آنلاینی که روزانه حجم تراکنش بالایی هم داشتند، می توانستند به راحتی با ارسال یک اظهارنامه مالیاتی غلط به سازمان امور مالیات، فرار و تخلف مالیاتی انجام دهند. همچنین کسانی که در فروشگاه خود دستگاه کارتخوان داشتند می توانستند با وجود داشتن حجم تراکنشات بالا، از پرداختن مالیات خودداری کنند.
به دلیل وجود چنین نقص هایی در سیستم استعلام مالیاتی، طبق قانون جدید دریافت کد مالیاتی برای تمامی افراد الزامی شد. افرادی که از دریافت کد مالیاتی خودداری کنند مشمول جریمه های بعضا سنگین خواهند شد. همچنین دستگاه ها و درگاه های پرداختی که کد مالیاتی آنها اعلام نشده باشد مسدود خواهند شد.
برای دریافت کد مالیاتی باید یک پرونده مالیاتی برای خودتان ایجاد کنید. هرچند با توجه به پیچیدگی هایی که این کار دارد بهتر است کار ساخت پرونده مالیاتی را به یک فرد یا شرکت متخصص واگذار کنید.
برای آشنایی با نحوه ثبت نام و دریافت کد مالیاتی بهتر است این مقاله را مطالعه کنید.
هدف سازمان امور مالیاتی از دریافت کد مالیاتی
تصویب اجباری شدن دریافت کد مالیاتی برای آن است که دارندگان دستگاه‌های پوز و درگاه های پرداخت آنلاین، به درستی و به صورت اتوماتیک گزارش تراکنشات خود را جهت محاسبه مالیات، برای سازمان امور مالیاتی ارسال کنند. این سازمان از اجرای این قانون چند هدف مشخص را دنبال می کند.
اول از همه اینکه دریافت و ارائه کد مالیاتی گام مثبتی در راستای مبارزه با پولشویی است. واقعیت این است که دارندگان دستگاه های کارتخوان و درگاه های پرداخت می توانستند به سادگی از این طریق پولشویی کنند. چراکه راه برای فرار مالیاتی و ارسال اظهارنامه های دروغین برای آنان باز بود. اما با ارائه کد مالیاتی دیگر این امکان وجود نخواهد داشت و درب پولشویی های انجام شده به این طریق بسته می شود.
پیش از اجرای قانون دریافت کد مالیاتی، آمارها نشان می داد که شمار دستگاه های کارتخوان فروخته شده، بسیار بیشتر از تعداد افرادی است که آنها را خریداری کرده اند. در نتیجه سودجویان می توانستند از این طریق خود را در نقطه کور مالیاتی قرار داده و از این راه تخلفات مالیاتی بزرگی انجام دهند. به همین خاطر هم دولت بانک ها را موظف کرده تا از این به بعد دستگاه های کارتخوان را فقط به صورت برنامه ریزی شده ارائه کنند و مردم را نیز ملزم کرده برای تمامی دستگاه های کارتخوان خود کد مالیاتی معتبر دریافت کنند.
هدف دیگر از اجرای این قانون، جلوگیری از فرارهای مالیاتی است. طبق قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، تمامی مشمولین پرداخت مالیات باید صورتحساب الکترونیکی معاملات خود را از طریق سامانه مودیان برای سازمان امور مالیاتی کشور ارسال کنند. دستگاه های کارتخوان یا درگاه های پرداخت آنلاینی که کد مالیاتی دریافت کرده اند، به صورت خودکار صورتحساب الکترونیکی معاملات و تراکنشات را برای این سامانه ارسال می کنند. بنابراین راه فرارهای مالیاتی بسته می شود.
هدفگذاری بعدی افزایش سطح درآمد عمومی در جامعه است. با الزامادریافت کد مالیاتی، دیگر افرادی که درآمد بالایی دارند نمی توانند از زیر بار قانون مالیاتی فرار کنند و از این طریق سرمایه بلوکه شده در دست سرمایه داران به دست مردم بر می گردد. این کار باعث پر شدن خزانه ملی، گردش بیشتر چرخه مالی، افزایش رونق اقتصادی و کاهش تورم خواهد شد.
هدف بعدی نیز تسهیل امور رسیدگی به پرونده های مالیاتی است. پیش از این بررسی اظهارنامه های مالیاتی وقت و انرژی زیادی از سازمان امور مالیاتی می گرفت و احتمال بروز اشتباهات انسانی و رد و بدل شدن رشوه برای فرار مالیاتی را نیز زیاد می کرد. اما با قانون دریافت کد مالیاتی، بسیاری از این فرآیندها اتوماتیک شده و رسیدگی به پرونده های مالیاتی آسان می شود. علاوه بر اینکه احتمال خطاهای انسانی و زد و بندهای مالیاتی هم عملا به صفر می رسد.
چه کسانی باید کد مالیاتی دریافت کنند؟
در ابتدای تصویب این قانون در سال 99، تعداد مشاغلی که مشمول این قانون بودند کم بود. اما در سال 1400 قانون جدیدی وضع شد و طی آن فهرست مشاغل مشمول این قانون گسترده تر شد. در زیر به فهرست مشاغلی که موظفند کد مالیاتی برای دستگاه های کارتخوان و درگاه های پرداخت آنلاین خود دریافت کنند، اشاره می کنیم:
- فروشگاه های آنلاین اینستاگرامی
- فروشگاه های اینترنتی
- کسب و کارهای خانگی
- معلمان و مدرسان آنلاین
- سایت های امور خیریه
- گیمرها و استریمرها
- برنامه نویسان
- تولیدکنندگان محتوا
- فریلنسرها
تمامی اشخاص حقیقی باید در کنار اشخاص حقوقی و شرکت ها، کد اختصاصی دستگاه ها یا درگاه های پرداخت خود را دریافت کنند. در غیر این صورت متخلف به شمار خواهند رفت. البته میزان درآمد برخی از افراد به گونه ایست که ممکن است پس از بررسی های بیشتر مشخص شود نیازی به دریافت این ندارند. موضوعی که توسط مشاوران امور مالیاتی مشخص می شود.
کد مالیاتی حاوی چه اطلاعاتی است؟
طبیعی است که افراد بخواهند بدانند کد مالیاتی آنها شامل چه اطلاعاتی است. در ماده 11 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان ذکر شده که تراکنش های درگاه های پرداخت و دستگاه کارتخوان دارای شناسه یکتا، به حساب بانکی مودی متصل است. بانک نیز موظف است تمامی اطلاعات مربوط به تراکنشات انجام شده را در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار دهد. محاسبه مالیات فرد بر اساس این داده ها صورت می گیرد.
اطلاعات ارسالی شامل وجوه واریزی، مانده دوره اول و آخر و وجوه برداشتی می شود.
نکته : مالیات محاسبه شده بر اساس درآمد بوده و عادلانه است. پس نگران گران تر شدن یا بالا رفتن مبلغ مالیات نباشید.
اینتا کد مالیاتی چیست؟
سازمان امور مالیاتی برای هوشمند سازی بخش های مختلف دست ه تحولات بزرگی زده و تغیرات گسترده ای را پیاده سازی کرده است. یکی از بزرگترین تغییرات صورت گرفته مربوط به هوشمندسازی فرآیندهای شناسایی و طبقه بندی است. سازمان امور مالیاتی امروزه برای تکمیل، طبقه بندی، شناسایی و رفع مشکلات از شناسه های یکتا یا اینتا کد استفاده می کند.
از اینتا کد برای محاسبه ضرایب مالیاتی استفاده می شود. اینتا همچنین یکی از کدهای داخلی سازمان ماور مالیاتی بوده و برای شناسایی نوع فعالیت مودیان مورد استفاده قرار می گیرد.
تفاوت کد اقتصادی با کد مالیاتی چیست؟
اگر بخواهیم خیلی ساده و خلاصه بگوییم، کد اقتصادی برای اشخاص و شرکت هایی است که فعالیت اقتصادی انجام می دهند. اما کد مالیاتی مخصوص زمان هایی است که فرد قصد پرداهخت مالیات داشته باشد.
به عبارت دیگر از کد مالیاتی برای شناسایی افراد دارای درآمد و دریافت مالیات از آنها استفاده می شود. مثلا زمانی که می خواهید یک دستگاه کارتخوان از بانک دریافت کنید باید حتما کد مالیاتی داشته باشید.
کد اقتصادی یک شناسه معرفی کسب و کار عمومی است، و کد مالیاتی مخصوص امور مالیاتی تعریف شده است.
جمع بندی
بر اساس قوانین جدید، از این پس تمامی اشخاص حقیقی وحقوقی که دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت آنلاین دارند، موظفند کد مالیاتی اختصاصی برای دستگاه خود دریافت کرده و آن را به سازمان امور مالیاتی اعلام کنند. این قانون برای پیگیری بهتر فرآیندهای مالیاتی و جلوگیری از تخلفات، فرارها و پولشویی هاست.
سوالات متداول
· آیا برای حساب های بانکی هم باید کد مالیاتی دریافت کرد؟
اگر حساب بانکی شما متصل به دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت شما باشد، بله. در غیر اینصورت اگر معاملات از طریق حواله های بانکی صورت می گیرد، باید صورتحساب الکترونیکی صادر کنید.
· آیا دستگاه های کارتخوان سیار هم مشمول این قانون می شوند؟
بله، تمامی دستگاه های کارتخوان مشمول این قانون هستند و باید کد مالیاتی دریافت کنند.
· آیا باید برای دریافت این کد هزینه پرداخت کنیم؟
خیر فرآیند دریافت کد مالیاتی کاملا رایگان بوده و آنلاین انجام می شود.
· آیا کسانی که قبلا دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت اکترونیکی داشته اند هم باید این کد را بگیرند؟
خیر افرادی که قبلا درگاه پرداخت یا دستگاه کارتخوان گرفته اند، به صورت اتوماتیک توسط بانک مرکزی در سامانه ثبت نام شده و برای آنها کد مالیاتی صادر شده است.